11 februari 2021

Slimme fotolijst maakt videobellen haalbaar voor ouderen ook bij cognitieve beperking

Evaluatie aangepast videobellen onder bewoners van aanleunwoningen en zelfstandig wonende ouderen

Tijdens de eerste lockdown concludeerden zorgcentra Pennemes en Mennistenerf in Zaandam dat hun ouderen tijdens de coronacrisis veel last hadden van sociale isolatie. Veel ouderen ontvingen geen of veel minder bezoek, en de gezamenlijke activiteiten en maaltijden werden geschrapt. Terwijl heel Nederland overstapte op videobellen bleek dat het  voor veel ouderen videobellen erg lastig was. Het Louis Bolk Instituut heeft een pilotstudie opgezet om te evalueren of het mogelijk is om met een versimpelde tablet (De Genus Care fotolijst) en goede begeleiding ouderen te leren videobellen, met als doel het gevoel van sociaal contact te verbeteren.

Genus Care heeft een ‘videobellende fotolijst’ ontwikkeld met een sterk versimpeld besturingssysteem. De Genus Care tablet is ingericht als fotolijst, staat standaard op een vaste plek in de woning en is met twee simpele handelingen is te bedienen. De familie kan ermee videobellen en foto’s met tekst versturen via een gesloten systeem. Daarnaast bevat de fotolijst een aantal sensoren (zoals aardgas, temperatuur, licht en een bewegingssensor) die optioneel ingezet kunnen worden om een oogje in het zeil te houden bij beginnende dementie.

Uit het haalbaarheidsonderzoek, uitgevoerd bij elf zorgontvangers van Pennemes en Mennistenerf, bleek dat de ouderen gemiddeld tevreden waren met de fotolijst. Het gebruik werd als zeer toegankelijk ervaren, ook als er sprake was van cognitieve beperkingen of een motorische stoornis. Gemiddeld waren 4-6 acties per week van de familie (foto’s, berichtjes of videobelletjes) genoeg om een versterkt gevoel van contact te geven bij de ouderen. Zowel de videobel gesprekken als de foto’s werden gewaardeerd. Het merendeel van de ouderen gaf aan de fotolijst te willen blijven gebruiken na de onderzoeksperiode.

[box] Olga Patijn, onderzoeker: Vaak hoorde ik van de deelnemers: “ik heb wel zo’n smartphone maar ik kan er niets mee”. Juist voor deze doelgroep bood het simpele fotolijstje een uitkomst waardoor ze uiteindelijk tot hun plezier konden videobellen met familie en foto’s konden ontvangen.[/box]

De adviezen van het Louis Bolk Instituut worden ingezet bij het grootschalig uitrollen van de fotolijstjes bij de zorginstelling in een vervolgonderzoek dat start in februari 2021. Bij dit vervolgproject onderzoekt het Louis Bolk Instituut of het haalbaar is om bij deze doelgroep ook telehealth (zorg door middel van videobellen) aan te bieden.

Wilt u meer weten over dit project, zie: www.louisbolk.nl/projecten/ehealth-de-praktijk. Wilt u meer weten over het videobel fotolijstje Genus Care, zie: www.genuscare.nl

Dit onderzoek is uitgevoerd door het Louis Bolk Instituut in samenwerking met de zorgorganisaties Pennemes en Menistenerf en Tico Care, gefinancierd door de ZonMw vanuit de COVID-19 regeling  ‘Wetenschap in de praktijk.’